SHBA në thatësirën më të madhe të 12 shekujve të fundit
Dy dekadat e fundit kanë qenë më të thatat në rajonin e Amerikës jugperëndimore. Kjo thatësirë, më e rënda e 1200 viteve të fundit, shpjegohet kryesisht me ndryshimin e klimës.
Thatësira filloi në vitin 2000 dhe që atëherë ka reduktuar furnizimin me ujë, ka shkatërruar fermerët dhe blegtorët dhe ka nxitur zjarret në të gjithë rajonin.
Kushtet e jashtëzakonshme në verën e vitit 2021, kur rreth dy të tretat e Perëndimit ishte në thatësirë ekstreme, sollën përkeqësimin e saj, thotë A. Park Williams, shkencëtar i klimës në Universitetin e Kalifornisë, Los Anxhelos, i cili kreu një studim duke përdorur të dhënat e unazave të pemëve për të matur thatësirën. Si rezultat, 2000-2021 është periudha më e thatë 22-vjeçare që nga viti 800 pas Krishtit, që është aq larg sa shkojnë të dhënat.
Julie Cole, shkencëtare e klimës në Universitetin e Miçiganit, e cila nuk ishte e përfshirë në hulumtim, thotë se megjithëse gjetjet nuk ishin befasuese, “studimi thjesht e bën të qartë se sa të pazakonta janë kushtet aktuale“.
Cole tha se studimi konfirmon gjithashtu rolin e temperaturës, më shumë se reshjet, në nxitjen e thatësirave të jashtëzakonshme. Sasitë e reshjeve mund të lëvizin me kalimin e kohës dhe mund të ndryshojnë në rajon, tha ajo. Por ndërsa aktivitetet njerëzore vazhdojnë të pompojnë gazra serë në atmosferë, temperaturat në përgjithësi po rriten.
“Ajri në thelb është e tërheq ujin më shumë nga toka, nga bimësia, nga të korrat, nga pyjet,” tha Cole. “Dhe kjo bën që kushtet e thatësirës të jenë shumë më ekstreme.”
Edhe pse nuk ka një përkufizim të njëtrajtshëm, megathatësirë përgjithësisht konsiderohet të jetë një thatësirë e rëndë dhe e gjatë, në rendin e disa dekadave. Por edhe në një mega thatësirë mund të ketë periudha kur mbizotërojnë kushtet e lagështa. Thjesht nuk ka mjaft vite të lagështa të njëpasnjëshme për t’i dhënë fund thatësirës.
Kështu ka ndodhur në thatësirën aktuale perëndimore, gjatë së cilës ka pasur disa vite të lagështa, më së shumti viti 2005. Studimi, i cili u botua në revistën Nature Climate Change, përcaktoi se ndryshimi klimatik ishte përgjegjës për vazhdimin e thatësirës aktuale pas atij viti.
Rruga Press