Me akuzat e fundit ndaj Greqisë për gjoja shkelje të Traktateve të Lozanës dhe Parisit për militarizimin e ishujve dhe ishujve të Egjeut, Turqia kërkon të justifikojë një pushtim ushtarak të territorit grek, citojnë mediat fqinje.

Analiza e gazetarit turk Abdullah Bozkurt, i cili është një “flamur i kuq” për qeverinë Erdogan, tregon të gjitha fazat e përpjekjes së Turqisë për të krijuar një “klimë ndërkombëtare” që do t’i lejojë asaj të justifikojë një sulm ndaj një ishulli grek pranë plazheve turke, si Mytilene, Kios, Samos, Ikaria, Lemnos, Samothrace.

“Administrata e Erdogan tashmë ka bërë disa punë në Kombet e Bashkuara për të justifikuar një pushtim të mundshëm, duke i thënë Këshillit të Sigurimit atë që pretendonte se ishte një shkelje e Traktatit të Lozanës të 1923 dhe Marrëveshjes së Paqes të Parisit të vitit 1947”, tha ai, i cili vendosi statusin e ishujve të Egjeut lindor”.

Sipas gazetarit turk: ​​“Fushata e qeverisë së Erdoganit kundër Greqisë ndryshoi vrullin me shndërrimin e Muzeut të Hagia Sophia në xhami në korrik 2020”.

Analiza e plotë e administratorit të rrjetit të pavarur Nordic Monitor me bazë në Stokholm është si më poshtë:

“Në shtator 2021, Turqia kreu një stërvitje të madhe ushtarake për Egjeun dhe Mesdheun Lindor me njësitë detare që testuan aftësitë e tyre amfibe. Një stuhi e aktiviteteve diplomatike dhe ushtarake e kombinuar me retorikën gjithnjë e më luftarake nga zyrtarët turq sugjeron se një plan sekret është duke u zhvilluar në qeverinë e Presidentit Recep Tayyip Erdogan për të krijuar një pretekst për një pushtim të mundshëm të ishujve lindorë grekë në Egjeun lindor.

Disa nga shenjat se një fushatë për të mbështetur një pushtim të tillë tashmë ka filluar janë parë në njoftimet dhe vërejtjet e fundit të zyrtarëve të qeverisë turke si dhe në aktivitetin ushtarak në Egje. Objektivat përfshijnë ishujt pranë Turqisë si Mytilene, Kios, Samos, Ikaria, Lemnos dhe Samothrace. Këta ishuj iu dhanë Greqisë me Traktatin e Lozanës të vitit 1923 dhe Traktatin e Paqes të Parisit të vitit 1947 me kusht që ajo të mos i armatoste. Por Greqia filloi ta shkelte këtë në vitet 1960.

Nëse Greqia nuk ndalet, sovraniteti i këtyre ishujve do të vihet në pikëpyetje. “Nëse është e nevojshme, ne do të lëshojmë një paralajmërim përfundimtar”, tha ministri i Jashtëm turk Mevlüt Çavuşololulu për TRT-në shtetërore më 10 shkurt 2022. Intervista e ministrit të Jashtëm turk me TRT-në shtetërore zbuloi fushatën e Turqisë për të sfiduar Greqinë të detit Egje.

Qeveria e Erdogan tashmë ka bërë disa punë në Kombet e Bashkuara për të justifikuar një pushtim të mundshëm, duke njoftuar Këshillin e Sigurimit për atë që pretendonte se ishte një shkelje e Traktatit të Lozanës të 1923 dhe Marrëveshjes së Paqes të Parisit të vitit 1947, e cila vendosi statusin e ishujve të Egjeut lindor.

Në një letër drejtuar Këshillit të Sigurimit të OKB-së më 13 korrik 2021, Feridun Sinirlioglu, përfaqësuesi i përhershëm i Turqisë në OKB, shkruante se “të cilat janë thelbësore për përmbushjen e objektit dhe qëllimit të tyre, përbëjnë një kërcënim serioz për sigurinë e Turqisë”. Ai shtoi se “Greqia shkel dispozitat themelore të traktateve sipas të cilave fitoi sovranitetin mbi ishujt, gjë që nga pikëpamja juridike do të thotë se Greqia nuk mund të thërrasë titullin e saj kundër Turqisë në të njëjtat kushte për qëllimet e një demarkacioni të kufijtë detarë”.

I dërguari turk pretendoi se Greqia, duke vepruar në mënyrë të njëanshme dhe kumulative që nga viti 1960 dhe në kundërshtim të qartë me dispozitat përkatëse të këtyre traktateve, po shkelte në thelb detyrimet e çmilitarizimit duke mbledhur trupa, duke ngritur instalime të përhershme ushtarake dhe duke kryer shumë aktivitete ushtarake në vend. Në një letër të mëvonshme më 30 shtator 2021, Sinirlioglou dha një raport më të detajuar, me një njoftim ligjor prej gjashtë pikash se si Greqia kishte shkelur kushtet e traktatit. Ai shkroi se “Me pajisjen e këtyre ishujve, Greqia ka humbur të drejtën e saj për të përdorur kushtet në kundërshtimin e saj ndaj Turqisë në bazë të të drejtave që pretendon se rrjedhin prej tyre”.

Turqia po rrit fushatën e saj për të justifikuar pushtimin e saj në ishujt lindorë grekë në Egje. Greqia, nga ana tjetër, ka argumentuar se sovraniteti i saj mbi ishujt nuk varet nga asnjë detyrim, duke përfshirë çdo detyrim për t’i çmilitarizuar ato. Në një letër drejtuar OKB-së më 28 korrik 2021, Maria Theofili, ambasadorja greke në OKB, kundërshtoi pretendimet turke. Greqia hedh poshtë të gjitha pretendimet e bëra nga Turqia në letrën e sipërpërmendur në lidhje me gjoja “shkelje thelbësore të detyrimeve të çmilitarizimit”, si dhe pretendimet se sovraniteti grek mbi ishujt e Egjeut Lindor varet nga demilitarizimi i tyre arbitrare dhe skeptikët”, tha ai.

Çështja e ishujve lindor të Egjeut u mbajt qëllimisht në axhendën e brendshme të Turqisë nga qeveria Erdogan, me zyrtarë partiakë dhe propagandistë që shpesh pyesnin statusin e këtyre ishujve dhe kërcënonin se do t’i pushtonin ato.

Në intervistën e tij, Tsavousoglou tha: “Çfarë ishte kjo? Ata shohin [grekët] një kërcënim nga Turqia dhe kjo është arsyeja pse ata e shkelën atë [urdhrin e çmilitarizimit]. A ekziston një dispozitë e tillë [pajisja e ishujve në rast kërcënimi] Jo! Supozoni se ekziston një kërcënim [nga Turqia]. “A mendoni se mund ta parandaloni këtë kërcënim me ato pak ushtarë dhe armë që vendosni në ishuj?”

Nordic Monitor publikoi një artikull në janar që tregon se si studentët e Akademisë Detare Turke mund të notojnë distancën midis Turqisë dhe ishullit grek të Kastelorizo ​​(Meis në turqisht) në një video të postuar në llogarinë e Ministrisë së Mbrojtjes në Twitter. Edhe ministri i Mbrojtjes Hulusi Akar kishte deklaruar se testuesit do të notonin deri në Kastelorzo, duke shpjeguar se është shumë afër Turqisë.

Mediat e kontrolluara nga qeveria turke kanë rritur mbulimin e tyre për ishujt e Egjeut në javët e fundit me fragmente nga zyrtarë anonimë turq dhe histori pa nënvizuar. Kjo sugjeron se historitë janë futur në media direkt nga zyra e komunikimit të Presidentit Erdogan, e cila drejtohet nga ndihmësi i tij i ngushtë Fahrettin Altun.

Fushata e qeverisë Erdogan kundër Greqisë ndryshoi vrullin me shndërrimin e Muzeut Hagia Sophia në xhami në korrik 2020 me dekret presidencial. Hagia Sophia u hap si xhami më 24 korrik, në përvjetorin e Traktatit të Lozanës, të nënshkruar midis Fuqive Aleate dhe Turqisë, e cila shënoi kufijtë e Turqisë së sotme. Vendi i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s Hagia Sophia u ndërtua fillimisht si një katedrale e krishterë ortodokse përpara se të shndërrohej në një xhami pas pushtimit osman të Stambollit të sotëm në 1453.

Rrjeti Nordik Kërkimor dhe Monitorues funksionon në të njëjtën logjikë si WikiLeaks, duke publikuar dokumente nga burime anonime dhe rrjedhje që nuk do të kishin parë dritën e ditës, kryesisht në Turqinë e sotme. Kërkimi dhe Monitorimi Nordik mbulon çështje që lidhen me lëvizjet fetare, ideologjike dhe etnike dhe grupet radikale, me fokus të veçantë në Turqinë e sotme./gazetashekulli