Çdo vit, më 2 prill, bota shënon Ditën Botërore të Ndërgjegjësimit për Autizmin, një iniciativë e Kombeve të Bashkuara që synon të rrisë ndërgjegjësimin dhe të promovojë pranimin e personave me çrregullime të spektrit autik (ASD). Kjo ditë ofron një mundësi për të reflektuar mbi përparimet e bëra dhe për të adresuar sfidat që mbeten në krijimin e një shoqërie më gjithëpërfshirëse.

Tema e vitit 2025: “Promovimi i neurodiversitetit dhe objektivat e zhvillimit të qëndrueshëm të OKB-së”

Tema e vitit 2025, “Promovimi i Neurodiversitetit dhe Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm të OKB-së” (“Advancing Neurodiversity and the UN Sustainable Development Goals (SDGs)”), thekson rëndësinë e njohjes dhe mbështetjes së neurodiversitetit në kontekstin e përpjekjeve globale për zhvillim të qëndrueshëm. Kjo temë inkurajon integrimin e politikave dhe praktikave gjithëpërfshirëse që mbështesin personat me autizëm në arritjen e potencialit të tyre të plotë, duke kontribuar kështu në përmbushjen e Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm.

Simbolika e ngjyrës blu

Fushata “Ndriçoje me Blu” (“Light It Up Blue”) mbetet një nga iniciativat më të njohura në këtë ditë, ku ndërtesa dhe monumente në mbarë botën ndriçohen me ngjyrë blu për të rritur ndërgjegjësimin mbi autizmin. Ngjyra blu simbolizon mbështetjen dhe solidaritetin me personat me autizëm dhe familjet e tyre.

Aktivizmi në Shqipëri

Në Shqipëri, ndërgjegjësimi dhe mbështetja për personat me autizëm kanë ardhur duke u rritur vitet e fundit. Në Ditën Botërore të Ndërgjegjësimit për Autizmin, institucione të ndryshme organizojnë aktivitete për të rritur ndërgjegjësimin dhe për të promovuar pranimin e personave me autizëm në shoqëri. Për shembull, më 1 prill 2025, Kuvendi i Shqipërisë u ndriçua me ngjyrë blu, duke iu bashkuar fushatës globale të ndërgjegjësimit për autizmin.

Sfidat dhe nevojat për të ardhmen

Pavarësisht përparimeve, ende ekzistojnë sfida në ofrimin e shërbimeve adekuate dhe gjithëpërfshirëse për personat me autizëm në Shqipëri. Nevojitet një angazhim më i madh institucional dhe shoqëror për të siguruar akses në arsim cilësor, shërbime shëndetësore dhe mundësi punësimi për këta individë. Gjithashtu, është e rëndësishme të vazhdohet me fushatat e ndërgjegjësimit për të luftuar stigmatizimin dhe për të promovuar një shoqëri më gjithëpërfshirëse.

Si të përfshiheni

Çdokush mund të kontribuojë në rritjen e ndërgjegjësimit dhe mbështetjes për personat me autizëm. Kjo mund të bëhet duke marrë pjesë në aktivitetet lokale, duke veshur ngjyrën blu më 2 prill si shenjë solidariteti, ose duke ndarë informacione të sakta mbi autizmin në rrjetet sociale. Për më tepër, mbështetja e organizatave që punojnë në këtë fushë është një mënyrë e drejtpërdrejtë për të ndihmuar në përmirësimin e jetës së personave me autizëm dhe familjeve të tyre.

Dita Botërore e Ndërgjegjësimit për Autizmin është një kujtesë e rëndësishme për të gjithë ne që të punojmë së bashku drejt një shoqërie më të drejtë dhe gjithëpërfshirëse, ku çdo individ, pavarësisht nga aftësitë e tij, të ketë mundësinë të lulëzojë dhe të kontribuojë në komunitetin e tij.